هنجارهای آغاز سنتی ارتباطات میان‌فردی در شرایط بیماری‌زایی مسری (با تأکید بر COVID-19) از منظر فقه ارتباطات سلامت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌آموختة سطح چهار حوزه؛ استاد سطوح عالی حوزة علمیة قم.

چکیده

نقطة آغاز ارتباطات میان‌فردی در فرهنگ اسلامی با سلام و احوال‌پرسی به ‌عنوان رفتارهایی کلامی و برخی رفتارهای غیرکلامی که عمدتاً بر محور ارتباطات لمسی هستند، یعنی دست‌دادن، معانقه و‌... برگزار می‌شود. این الگوهای اسلامی در روایات بسیار ستوده شده‌اند. در شرایط بیماری‌های مسری انواع ارتباطات لمسی می‌توانند زمینۀ سرایت را فراهم کنند؛ همان‌گونه که برقراری ارتباط در فاصلة ارتباطی اندک نیز از اسباب سرایت برخی بیماری‌های مسری از طریق تنفس است. پرسشی که در روزگار شیوع این بیماری‌ها رخ می‌دهد، این است که وظیفة مؤمن در آغاز ارتباط با دیگران یا با افراد مبتلا در چنین دورانی چیست؟ پژوهة فرارو این موضوع را با تأکید بر کووید 19 طبق روش تحلیل اجتهادی و با کاوش در اسناد فقهی تحلیل کرده و به این نتیجه رسیده است که در صورت بروز این بیماری‌های مسری، هر نوع لمس و فاصلة نزدیک که سبب سرایت بیماری شود یا زمینة انتقال آن را فراهم کند، ممنوع است؛ اما جدیدترین تحقیقات نشان داده ویروس کرونا که عامل بیماری کووید 19 است، از طریق تنفس منتقل می‌شود و مانایی چندانی در سطوح ندارد. بنابراین استحباب مؤکد مصافحه به ‌جای خود باقی است؛ ولی طبق همین تحقیقات، برقراری ارتباط در فاصلة صمیمانه که زمینة سرایت این بیماری را به وجود می‌آورد، ممنوع است؛ همان‌طور که در بیماری‌های عفونی دیگر که با تنفس سرایت می‌کنند، حکم ممنوعیت باقی است.

کلیدواژه‌ها