سطح چهار حوزة علمیة قم؛ استاد سطوح عالی قم؛ مدیرگروه فقه هنر و رسانة مرکز فقهی ائمة اطهار؛
چکیده
گسترش فضای مجازی و استفاده و بهره‌برداری آزاد از آن، تبیین چارچوب و ضوابط فقهی مصرف فرهنگی آن را ضروری می‌داند؛ چرا‌که فضای مجازی بستر عرضة کالاهای فرهنگی برای مصرف است و بهره‌برداری آزاد از آن متضمن مصرف تمامی داده‌هایی است که از طریق فضای سایبری می‌توان انتقال داد. این جهت مسائل متنوعی را تولید می‌کند. از آن جمله قلمرو مجاز فقهی مصرف برای کاربر شبکه‌های تحت وب است که ممکن است به دلیل انگارة آلات مشترکه بودن فضای مجازی، استفادة آزاد از آن جایز قلمداد شود.
این تحقیق بر آن است که با موضوع‌شناسی فضای مجازی، استناد به ادلة آلات مشترک بودن فضای مجازی را نقد کند و این دلیل را مستند تجویز استفادة مطلق و مطلق استفاده از فضای مجازی نداند. در‌نتیجه مادامی که توان فنی زیر‌ساختی سایبری ملی، اشراف و احاطة مدیریتی در بستر وب به دست نیامده، ادلة مجوزة آلات مشترک، دلیلی بر بهره‌برداری مطلق از فضای مجازی نیست و نمی‌توان برای استفاده و مصرف به بیش از حد ضرورت و اضطرار مجوز شرعی داد.
)